Gmina Nowogrodziec
Nowogrodziec to gmina bogata w piękną tradycję związaną z garncarstwem, folklorem i kulturą ludową. Położona jest w północno-zachodniej części województwa dolnośląskiego, na pograniczu Pogórza Izerskiego i Borów Dolnośląskich. Zajmuje powierzchnię 176,3 km2, w tym 16,2 km2 przypada na miasto, administracyjnie składa się z miasta Nowogrodziec i 12 miejscowości wiejskich. Gminę Nowogrodziec zamieszkuje 15 tys. osób.
Gmina charakteryzuje się dużymi zasobami kopalin użytecznych i różnorodnością wstępowania surowców mineralnych. Najważniejszym dla gospodarki jest surowiec ilasty występujący w różnych odmianach - jako glinki ceramiki szlachetnej, kamionkowe, ogniotrwałe oraz gliny ceramiki budowlanej. Na bazie tych surowców rozwinął się przemysł wydobywczy i przetwórczy surowców ceramicznych oraz materiałów budowlanych.
Historia
W roku 2003 miasto obchodziło 770 rocznicę nadania praw miejskich z rąk księcia Henryka Brodatego. Historia miasta sięga jeszcze wcześniej, mianowicie do roku 1202, kiedy to książę Henryk Brodaty przy starej osadzie leżącej przy szlaku handlowym prowadzącym z Wrocławia do Lipska, zwanym "Wysoką Drogą" założył zamek myśliwski. W 1217 roku książę miał ofiarować zamek swojej żonie - Jadwidze Śląskiej, która dała go jako uposażenie zakonowi Magdalenek. Klasztor wkrótce objął patronat nad okolicznymi kościołami i z czasem stał się właścicielem pobliskich wsi, a w 1495 roku także miasta.
Do roku 1945 nazwa miasta brzmiała Naumburg am Queis.
Historyczne atrakcje gminy Nowogrodziec:
- Kościół parafialny pod wezwaniem św. Piotra i Pawła w Nowogrodźcu
Górujący nad miastem Kościół parafialny pod wezwaniem św. Piotra i Pawła wzmiankowany był po raz pierwszy w XIII wieku.
- Ruiny klasztoru zakonnic św. Marii Magdaleny
- Po północnej stronie kościoła parafialnego w Nowogrodźcu stoją ruiny klasztoru zakonnic św. Marii Magdaleny ufundowanego, jak głosi tradycja i miejscowe kroniki, w 1217 roku przez św. Jadwigę Śląską – Patronkę miasta. Klasztor był wielokrotnie przebudowywany. Dzisiejszy układ budynków klasztornych jest pozostałością po ostatniej wielkiej przebudowie, jaka miała miejsce w XVIII wieku.
fot. Grzegorz Matoryn
Słup milowy poczty saskiej w Nowogrodźcu
Znajdujący się w Nowogrodźcu słup milowy jest elementem saskiego systemu pocztowego. W roku 1721 August II Sas, król Polski i elektor saski nakazał ustawienie słupów milowych na trasach funkcjonowania poczty, system dzielił słupy na dystansowe, milowe, półmilowe i ćwierćmilowe. Słup z Nowogrodźca jest unikatem - jedynym zachowanym w całości słupem milowym w Polsce.
Fot. Urząd Miejski w Nowogrodźcu
Rynek Miejski – Ratusz
Fot. Grzegorz Matoryn
Rynek Miejski – barokowa figura św. Jana Nepomucena
Fot. Urząd Miejski w Nowogrodźcu
- Wieża widokowa w Nowogrodźcu
Na wzniesieniu, po południowej stronie miasta, w kierunku Gościszowa kilkaset metrów od murów miejskich znajduje się wieża widokowa. Wzniesiona została ona przez mieszczanina nowogrodzieckiego Alfreda Simona w 1892r. dla upamiętnienia setnej rocznicy przybycia jego rodziny z Francji do Nowogrodźca. Wieżę wzniesiono na wzór średniowiecznego kasztelu z miejscowego ciosanego piaskowca i cegły ołdrzychowskiej. Dawniej do wysokości pierwszej kondygnacji opasała ją drewniana konstrukcja działającej tutaj restauracji. W 2020 roku wykonano renowację wieży wraz z zagospodarowanie terenu. Obiekt został odrestaurowany, a wokół zamontowane zostały ławki i kosze na śmieci, wykonane zostały również prace pielęgnacyjne rosnących tam drzew.
Fot. Urząd Miejski w Nowogrodźcu
Gmina Nowogrodziec posiada wiele atrakcji turystycznych, zapewniając mieszkańcom oraz przyjezdnym doskonałe warunki do aktywnego spędzania czasu, rekreacji i wypoczynku:
- urozmaicone ukształtowanie terenu, w tym walory krajobrazowe,
- znaczne obszary leśne,
- zasoby wodne rzeki Kwisy,
- parki wiejskie,
- liczne obiekty historyczno-zabytkowe,
- różnorodność i bogactwo kulturowe,
- trasy piesze, szlaki rowerowe i konne,
- oficjalną stronę internetową www.nowogrodziec.pl
- sprzyjające turystyce warunki klimatyczne,
- cykliczne imprezy kulturalne, festiwale folkloru i tradycji kulinarnych.
Międzynarodowy Festiwal Muzyczny „Muzyka u Józefa Ignacego Schnabla” – zainicjowany w 2009 roku, jest jednym z najważniejszych wydarzeń muzycznych na Dolnym Śląsku. Festiwal ma na celu propagowanie życia i twórczości Józefa Ignacego Schnabla, niemieckiego kompozytora, pedagoga i organizatora życia muzycznego Wrocławia, urodzonego w Nowogrodźcu 24 maja 1767 roku. Celem Festiwalu jest powrót do bogatych tradycji muzycznych miasta, poprzez które miejscowość otwiera się zarówno na wykonawców o renomie europejskiej jak i zaprasza do uczestnictwa szeroką grupę odbiorców lokalnych oraz zamiejscowych. Festiwal jako wydarzenie artystyczne o charakterze otwartym adresowany jest do wszystkich grup wiekowych.
Fot. Urząd Miejski w Nowogrodźcu
Fot. Urząd Miejski w Nowogrodźcu
Jarmark Garncarski – Wielki Garniec z Nowogrodźca nad Kwisą
Nawiązując do historii i tradycji związanej z garncarstwem oraz dorobku kulturowego osadników, co roku podczas imprezy prezentowane są poszczególne miejscowości gminy przybliżając ich walory, tradycje, kulturę, folklor, dawne zawody, rzemiosła ludowe i artystyczne, tradycje kulinarne oraz zdrową żywność.
Fot. Urząd Miejski w Nowogrodźcu
Pečenica „Z Jugosławii do Polski” - corocznie obchodzony festiwal folkloru i tradycji kulinarnych. Święto pieczonego prosiaka odbywa się w miejscowości Gościszów, niemalże w całości zamieszkałej przez reemigrantów z byłej Jugosławii. Są to potomkowie Polaków, którzy za chlebem wyjechali z Galicji do Bośni. Po drugiej wojnie światowej powrócili do kraju i osiedlili się na Dolnym Śląsku. Przywieźli ze sobą i pielęgnują do dziś tradycje i obrzędy, które są połączeniem zwyczajów wywodzących się jeszcze z Galicji z tradycjami przejętymi podczas życia w Bośni. Jednym z przejawów tej tradycji jest właśnie Pečenica. Potrawa ta była przygotowywana tylko na specjalne okazje, głównie na ważne uroczystości rodzinne.
Dziś reemigranci i ich potomkowie, którzy pieczołowicie kultywują swoje tradycje, będące połączeniem kultury polskiej i bałkańskiej, dzielą się swoimi doświadczeniami właśnie podczas Pečenicy.
Zespól „Gościszowianie” podczas Pečenicy” , Fot. Urząd Miejski w Nowogrodźcu
